Rüyalara Bilimsel Bir Bakış

 

Rüyalar Neleri Açıklar

Rüyalar tedavi eder, öğretir, yön verir, kehanette bulunur, soruları yanıtlar, bizleri geçmiÅŸe, günümüze ve geleceÄŸe baÄŸlar, bize eÄŸlence ve zevk, duygusal denge saÄŸlar, yaratıcılığı ve cinselliÄŸi teÅŸvik eder. Rüyalarımız aracılığıyla Shakespeare’nin “Dünya bir sahnedir ve bütün kadınlar ve erkekler sadece onun oyuncularıdır,” sözlerinin gerçekleÅŸtiÄŸini görürüz.

Rüyalar Bize Nasıl Yardımcı Olur?

İç ve dış dünyalarımız arasında çözülmez olduğuna inandığımız bir bağ olmasaydı ondan sonraki yaşamımız ve çalışmamız çok farklı olacaktı. Günlük ve uyanık haldeki kişiliğimizden daha büyük bilgeliğe sahip olan iç dünyamıza erişebilmenin yolu rüyalar ve meditasyondur.

Rüyalar bir köprü, bir iletiÅŸim vazifesi görür. Rüyalar tıpkı ruhumuzdan gelen bir mektup gibidir; güç, bilgi, yaratıcılık ve saÄŸlık kaynağıdır. EÄŸer rüyalarımızı göz ardı edersek kendimizi Paul Solomon’un kaynağının “herkes için eriÅŸilir olan ama çoÄŸu insanın farkında olamadığını” söylediÄŸi zekadan yoksun bırakmış oluruz.

Bu zeka ile ilişkiye geçmek için psişik, kahin ya da telepatik olmamız gerekmez. Gereken tek şey sezilerimize, hayalimize ve özellikle rüyalarımıza kulak vermektir. Rüyalar tanrıların dilidir ve bu anlam ve mecaz açısından zengin dil, bizi uykudan yaşama uyandırmaya yöneliktir.

Psikolog Erich Fromm rüyaları unutulmuÅŸ bir dil olarak görür ve geçmiÅŸin insanlar için rüya ve hayallerin zihnin en önemli ifadeleri arasında olduÄŸunu söyler. Ona göre rüya sembolleri evrensel, geleneksel ya da rastlantısaldır. Rastlantısal semboller kiÅŸiseldir ve bireysel çaÄŸrışıma iliÅŸkindirler. Geleneksel semboller ise tek anlamlıdır. Evrensel sembollerin –örneÄŸin güneÅŸ- sıcak ve ışık gibi evrensel anlamları vardır. Fromm rüyaların anlamsız veya ilgiye deÄŸmez olarak göz ardı edilmelerinin sebebinin onların bizi rahatsız etmesi olduÄŸunu söylemiÅŸtir; rüyada gördüğümüz kiÅŸi bizim gündüz vakti olduÄŸumuza inandığımız kiÅŸiyle uyumlu deÄŸildir. Fromm şöyle diyor : “ÇeliÅŸkili gerçek ÅŸudur ki, rüyalarımızda daha az mantıklı ve daha az terbiyeli olmamıza raÄŸmen, daha akıllı ve daha mantıklıyız.”

ABD’de Research Society for Process Oriented Psychology’nin kurucusu olan Arnold Mindell diÄŸer rüya analizcilerinden çok farklı bir yaklaşım getirmiÅŸtir. Mindell “rüya nesnesi” adını verdiÄŸi bilinçaltını nehir gibi sürekli akan bir rüya olarak görür ve tek olarak rüyalar bunun sadece çekilmiÅŸ fotoÄŸraflarıdır. Rüyalar, fiziki semptomlar, iliÅŸkiler ve deÄŸiÅŸik bilinç durumları Mindell’in kuramlarına göre rüya nesnesinin ortaya çıkışlarıdır.

Rüyalar ve Uyku

Psikologlar artık bilinçaltının mesajlarına uyku sırasında daha kolay ulaşmaktadır. Uyuduğumuz zaman, bilincin perdesinin gizlemiş olduğu bir çok şey serbest kalır. Rüyalar benliğin ya da evrenin gizli gerçeklerinden, simgeler ya da doğrudan görüntüler halinde bize doğru süzülür.

Rüyalarımızın gücünü kullanmaya başlamanın en basit yollarından biri kendimizi uykuya dikkatle hazırlamaktır.

Rüyalar ve rüya yorumu bizi fiziki, zihni, duygusal ve ruhsal olarak etkiler. Bu nedenle, uyku ve rüya hazırlığı bedeni, zihni, duyguları ruhu kapsar.

Temel olarak iki tip uyku çeÅŸidi kabul edilmiÅŸtir: orthodox (rüya görülmeyen) uyku ve paradoxical (rüya görülen) uyku. Günümüzde kabaca iki ayrı uyku durumu tanımlanıyor: “Ağır uyku”, kıpırdamaksızın, sakin uyuyan insanın durumudur. “Aykırı uyku” evresi ise ağır uyku evreleri arasında ortaya çıkar ve on dakika kadar sürer.

Rüyaların Elektronik Cihazlarla Tespiti

Dr. Kleitman, uykularını denetim altında tuttuğu kişilerin (EEG) elektroensefalogranik ve (EKG) elektrokardiagramlarını cihazlarla tespit etmiştir. Bu çalışmanın sonucunda; rüyanın varlığına delil olarak gösterdiği göz hareketlerine, heyecana bağlı kalp atışlarını da ilave etmiş oldu.

EEG’nin verdiÄŸi sonuç oldukça dikkat çekiciydi. Rüyanın baÅŸladığı andan itibaren, ağır bir ahenk içinde devam eden uyku halini gösteren çizgiler ritmik bir hal alıyor, uyanıklık halindeki ÅŸekilleriyle cihazın kağıt ÅŸeridi üzerine izler bırakıyordu.

Ve varılan sonuç :

Rüya, uykunun yüzde yirmilik bir bölümünü teşkil etmektedir.

Bu durumda ; sekiz saat uyuyan bir insanın uykusunun ilk saati ağır ve rüyasız geçmektedir. Bundan sonraki on dakika içinde rüya görülmekte ve sonra yine bir buçuk saat sürecek ağır uyku devresi başlamaktadır. Sonra yirmi dakikalık bir rüya ve yine bir buçuk saatlik ağır uyku...Uykunun bundan sonraki kısmında ise otuz dakikalık bir rüya faslı daha vardır. Nihayet yine uyku ve onu da uyanma takip eder.

2 Saniyelik Rüyada 6 Aylık Zaman Yaşanabilir mi?

Psikologlar ve ruh bilimciler rüyaların süreleri üzerinde kesin bir sonuca varamadılar. Bir bölümü birkaç saniye sürdüğünü iddia ederken bir diğer bölümü de saatlerce devam eden rüyaların var olduğu fikrinde ısrarlıdırlar.

Bu tartışmalar devam ederken, Dr. B. Klein adında Amerikalı bir ruh bilimci yardımcıları ile birlikte yoğun çalışmalara koyuldu. Gönüllülerin arasından seçtiği bazı kişileri hipnotize ederek uyuttu. Belli bir süre sonra da uyandırıp rüyalarını dinledi.

Neticede, bir rüyanın yirmi saniyeyi geçmeyecek kadar kısa sürdüğünü tespit etti. İşin en enteresan tarafı ise; uyandırdığı gönüllülerin üç-beş saniye süren rüyalarını saatlerce anlatmalarıydı. Hatta bir kısmının rüyası yazılmaya kalkılsa ortaya kalınca bir macera romanı çıkabilirdi.

Dr. Klein, yılmadan bu işin üzerinde çalışmalarına devam etti. Vardığı sonuç; en uzun rüyanın bile doksan saniyeyi geçmediği oldu.

Dr. Klein’e karşı çıkan ruh bilimciler, hipnotizmayla uyutmanın normal bir uykuyla kıyaslanamayacağı ve bu denemelerin geçersiz sayılacağı yolunda görüş bildiriyorlardı.

Chicago Üniversitesi uzmanlarından Dr. Kleitman ve öğrencisi Aserinsky 1953 yılında geniş çapta çalışmalara başladılar. Objektif deneylerini daha sonra nörofizyolojik sahada devam ettirdiler.

Dr. Kleitman otuz yıldan beri kendisini rüyadan mahrum etme denemeleri yapmaktaydı. Fakat hiçbir zaman bir haftadan fazla tahammül gösterememişti.

Otuz yıllık çalışması aradığı sonucu vermeyince başkaları üzerinde değişik deneyler yapmaya başladı. Deneyin sonunda, rüya esnasında kısa veya uzun süren süratli göz hareketlerine tanık oldu. Denemeye tuttuğu kimseleri, göz hareketlerinin başladığı ve bittiği devrenin çeşitli bölümlerinde uyandırdı. Böylece her defasında kişilerin rüya görmüş olduklarını öğrendi. Ömrü boyunca hiç rüya görmediklerini iddia eden kişileri topladı, onların üzerinde testler yaptı. Göz hareketlerinin başladığı anda uyandırdığı bu kişiler, hayret ve şaşkınlık içinde ilk defa rüya gördüklerini söylediler.

Dr. Kleitman bundan şu sonucu çıkardı ; herkes rüya görür, fakat bazı kimseler rüyalarını hatırlayamamaktadır. Rüyanın objektif olarak en büyük delili ise uyumakta olan kimsenin hızlı göz hareketleridir.

Büyük Rüya Yorumcularından Rüya tanımları

Aralarında Freud, Jung ve Edgar Cayce’nin de bulundukları insanlık tarihinin en özgün ve en büyük zihinlerinden bazıları rüyalarla ilgilenmiÅŸlerdir.

Sigmund Freud rüyaları “bilinçaltına giden kral yolu” olarak tanımlamıştır.

Freud, bilinçaltının uyanık zihinlerimize kabul etmediÄŸimiz pek çok ÅŸeyin lağım çukuru olduÄŸunu söyleyerek Avrupa’yı dehÅŸete düşürmüştü. Freud, baskı altına alınan anılar, sansüre uÄŸramış ve belki de aile içi zinaya iliÅŸkin –istekler,ilkel güdüler ve düşünceler gibi uyanıkken utanç duyabileceÄŸimiz düşüncelerin, bu konuları çözümlemeye çalıştığımız rüyalarla sonuçlandığına inanıyordu. Rüyayı rüya görenden ve rüya görenin zihninin rüyasından ayrılamayacağını iddia ediyordu.

Jung ise, rüya görmenin akli bozukluÄŸu olanlar kadar “normal insanlar” ın huzuru için de önemli olduÄŸunu kabul ediyordu. Böylece rüya Freud için olduÄŸu gibi sadece bir nevroz belirtisi olarak algılanmamıştı.

Ä°kisinin çalışmaları arasındaki temel farklılık Freud’un rüyanın ne saklayacağına, Jung’un ise ne açıklayacağına bakmasıdır.

Edgar Cayce, uykuda veya trans halinde geçmişi ve geleceği görürdü; hastalıklara doğru teşhisler koymuş ve binlerce kişi için gerekli tedaviyi söylemiştir. Trans halindeyken söyledikler kaydedilmiş ve dikkatle belgelenmiştir.

Jung’un kolektif bilinci yerine Cayce kolektif veya evrensel bilinçaltından söz etmiÅŸtir. Cayce bunu “insanın baÅŸlangıcından beri var olan zihni faaliyetinin toplamı tarafından beslenen bir düşünce nehri” olarak tanımlamıştır.

Cayce trans halindeyken bir keresinde şöyle demiÅŸtir :. “Rüyalar bilinçaltının tezahürleridir. Bir durum gerçek olmadan önce rüya görülür.”

 

• Bilimsel AraÅŸtırmalar
  • Uyku döngüsü ve uykunun evreleri
  • Rüyanın mekaniÄŸi
  • Rüyaların önemini ve gerekliliÄŸini gösteren bilimsel çalışmalar
  • Bebekler ve rüya
  • Rüyalara Bilimsel Bir Bakış

Tüm Makaleleri Gör